Bài 1: Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX

Sau khi đánh bại chủ nghĩa phát xít, Liên Xô bước vào giai đoạn khôi phục nền kinh tế bị chiến tranh tàn phá và tiếp tục công cuộc xây dựng cơ sở vật chất, kỉ luật của chủ nghĩa xã hội. Để biết cụ thể hơn, Trắc nghiệm Online mời các bạn đến với bài học “Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX”..

 A. Kiến thức trọng tâm

I. LIÊN XÔ

1.Công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh (1945 – 1950)

• Những khó khăn:
• Bị chiến tranh tàn phá hết sức nặng nề: hơn 27 triệu người chết, 1710 thành phố, hơn 70 nghìn làng mạc bị phá hủy….
• Nền kinh tế phát triển chậm lại mười năm.
• Biện pháp khôi phục:
• Đề ra kế hoạch khôi phục và phát triển kinh tế đất nước với kế hoạch 5 năm lần thứ tư (1946 – 1950).
• Kết quả:
• Sản xuất nông nghiệp tăng 73%
• Nông nghiệp vượt so với trước chiến tranh
• Đời sống nhân dân được cải thiện
• Chế tạo thành công bom nguyên tử (1949)

2. Tiếp tục công cuộc xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật của CNXH từ năm 1950 đến những năm 70 của thế kỉ XX.

* Phương hướng: Thưc hiện các kế hoạch dài hạn với các phương hướng.

• Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng
• Thâm canh trong sản xuất nông nghiệp
• Đẩy mạnh tiến bộ khoa học – kĩ thuật
• Tăng cường sức mạnh quốc phòng.

* Thành tựu:

• Công nghiệp: tăng bình quân hằng năm 9,6% là cường quốc công nghiệp thứ hai thế giới sau Mĩ.
• Khoa học – kĩ thuật:
• Là nước mở đầu kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của con người.
• Năm 1957 phóng thành công vệ tinh nhân tạo
• Năm 1961 con tàu vũ trụ Phương đông bay vào vũ trụ.
• Về đối ngoại:  Duy trì hòa bình thế giới, thực hiện chính sách chung sống hòa bình quan hệ hữu nghị với tất cả các nước….

II. ĐÔNG ÂU

1. Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đông Âu

• Hoàn cảnh ra đời: Trong chiến tranh thế giới thứ hai, nhân dân ở hầu hết các nước Đông Âu tiến hành cuộc đấu tranh chống phát xít dành được thằng lợi, các nước dân chủ nhân dân Đông Âu ra đời.

Thời gian	Tên nước
7/1944	Ba Lan
8/1944	Ru – ma – ni
4/1945	Hung – ga – ri
5/1945	Tiệp Khắc
11/1945	Nam Tư
12/1945	An – ba – ni
9/1946	Bun – ga – ri
10/1949	CHND Đức

• Thực hiện cách mạng dân chủ nhân dân:
• Xây dựng bộ máy chính quyền dân chủ nhân dân
• Cải cách ruộng đất
• Quốc hữu hóa những xí nghiệp lớn
• Thực hiện quyền tự do dân chủ và cải thiện đời sống nhân dân.

=> Lịch sử các nước Đông Âu đã sang một trang mới.

2. Tiến hành xây dựng CNXH (từ năm 1950 đến đầu những năm 70 của thế kỉ XX)

Học sinh đọc thêm

III. SỰ HÌNH THÀNH HỆ THỐNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA .

• Sau chiến tranh thế giới thứ hai , hệ thống xã hội chủ nghĩa ra đời có điểm chung:
• Đều có Đảng Cộng Sản và công nhân lãnh đạo.
• Lấy chủ nghĩa Mác –Lê nin làm nền tảng .
• Cùng  có  mục  tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội .

* SEV:Hội đồng tương trợ kinh tế : 8-1-1949 : đẩy mạnh  sự hợp tác , giúp đỡ lẫn nhau giữa các nước xã hội chủ nghĩa , tạo  nên sứ c mạnh để cạnh tranh với Tây Âu .Chấm dứt hoạt động ngày 28-6-1991.

Hạn chế: “Khép kín” không hòa nhập vào nền kinh tế thế giới ; nặng về trao đổi hàng hóa , mang tính bao cấp ; sự hợp tác gặp trở ngại bởi cơ chế quan liêu , bao cấp, sự phân công chuyên ngành chưa hợp lý .

* Tổ chức Hiệp ước  Vác xa va : 5-1955  để bảo vệ công cuộc xây dựng CNXH , duy trì hòa bình, an ninh của Châu Âu và thế giới .Chấm dứt hoạt động ngày 1-7-1991.